ویلای چمن در کرج در قطعه زمینی به مساحت ۱۰۰۰ مترمربع (به ابعاد ۲۰ در ۵۰ متر) ساخته شده است که این زمین، از حدود ۲۵ سال قبل که در تملک کارفرما قرار گرفت، بیشتر به عنوان باغ میوه مورد استفاده بوده است.
یک ساختمان ۶۵ متری قدیمی، به همراه یک استخر به ابعاد ۹ در ۴ متر، در این زمین قرار داشت که از آن به عنوان خانه باغ و گاه برای استراحت آخر هفته استفاده میشد. ساخت فضایی مناسب و با بودجه بسیار محدود، برای اقامت دائمی و پذیرایی از میهمانها، و نیز محلی برای مطالعه، تحقیق و پژوهش و تمرکز، خواسته اصلی کارفرما و همسرشان که هر دو از اساتید بازنشسته دانشگاه هستند، بود.
اطلاعات پروژه ویلای چمن در کرج
Chaman Villa designed by Special Space Studio
استودیو طراحی و ساخت فضای خاص
معماران: مجتبی تسلط، حسین نمازی
تیم طراحی: مهیار تسلط، نسترن حسنی، میلاد سرحدی، مرضیه مهرانفر
شهر:مهرشهر، کرج
کشور: ایران
اینستاگرام رسانه واقعیت در معماری
انتظارات مطرحشده توسط کارفرما
از مهمترین انتظارات مطرحشده توسط کارفرما، میتوان به افزایش مساحت ویلای موجود مطابق با سطح اشغال مجاز، سقف بلند، پنجرههای بزرگ، حفظ استخر موجود و احیای مجدد آن، اشاره کرد. در مورد بنای موجود نیز، پیشنهادشان این بود که اگر حفظ آن، از نظر اقتصادی یا معماری، کمکی به پروژه میکند، حفظ شود و در غیر این صورت، تخریب و بنای جدید از نو ساخته شود. پس از شروع عملیات اجرا و سونداژها و بررسی با کارفرما، با توجه به اینکه بنای موجود کلا از دیوار باربر بلوک سیمانی و آجر (به صورت ترکیبی) و با اجرای نهچندان مناسب بود، مبنا بر این قرار گرفت که کل بنای قبلی تخریب و با اسکلت فلزی و سقف سبک، طرح جدید اجرا شود.
طراحی
در آغاز طراحی، برای تقویت ورودی اصلی با یک عنصر طبیعی، یک درخت سدروس در کنار ورودی، به ویلا اضافه شد و بدینترتیب، یک محور ساختاری، از ورودی کوچه تا سدروس ایجاد کردیم که این محور ساختاری یا مسیر اصلی، زمین را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم میکند. در ادامه، برای اضافهکردن مساحتهای مجاز به وضع موجود. نخست در ادامه ضلع جنوب ویلا، حدود سه متر پیشروی و سپس توده دیگر را در جوار مسیر اصلی، به مساحت حدود ۳۰ متر (۳ در ۱۰ متر) اضافه کردیم. در پلان ساختمان سابق، در فاصله چهارمتری از شمال و در محور شرقی ـ غربی، جرزهای ضخیمی وجود داشت که عملا پلان را به دو نیمه تقسیم کرده بود. ما توده الحاقی دوم را نیز به دو قسمت تقسیم کردیم و اکنون چهار توده ساختاری به دست آوردیم که از میان این چهار توده، مسیر اصلی عبور میکند و در انتهای این مسیر اصلی، درخت سدروس به عنوان یک نقطه ارزشمند قرار دارد. پس از انجام چند اتود ساده، از کشیدن یک یال بالایی هرکدام از این چهار توده باکسیشکل به سمت بالا، به چهار حجم گوهایشکل دست پیدا کردیم، چهار حجم شیبدار که در انتهای مسیر منتهی به سدروس، دو به دو، به خط شده و تغییر شیب دادهاند.
پس از ترکیب مسیر اصلی با قسمتی از فضای داخل، با اجرای سقف کوچکی در مابین دو حجم پشتی در ارتفاع بالا، با یک ورودی بلند مواجه میشویم که پنجرههای کشیده آن، درخت سدروس را قاب کردهاند. دسترسی به فضای سالن، آشپزخانه و سرویس، از غرب این فضا، و دسترسی به اتاقها، از شرق آن صورت میپذیرد. در توزیع فضاها، حجم جنوبغربی به سالن اصلی تبدیل شد که برای رسیدن به سالنی بزرگتر، انباری پشت شومینه را به سالن اضافه کردیم؛ اکنون سالنی داریم با شومینهای معلق و پر از خاطرات گنگ. حجم شمالغربی به آشپزخانه، سرویس، کمدهای ورودی و یک نشیمن کوچک تبدیل شد که این فضای نشیمن، بسته به نظر استفادهکنندگان، میتواند به ناهارخوری یا فضای تلویزیون تغییر یابد. حجم جنوبشرقی نیز به دو اتاق خواب در دو طبقه اختصاص یافت و حجم شمالشرقی به راهپله، دو حمام در دو طبقه و یک فضای انباری زیرپله تبدیل شد.
یک فضای رختکن به صورت آزاد، مابین فضای سالن جنوبی و نشیمن شمالی ایجاد شد و با کمی رگلاژ ارتفاع در احجام شمالی و پلکان، یک فضای نشیمن به صورت معلق و از دو سمت آزاد و مشرف بر آشپزخانه (روی سرویس و نشیمن پایین، در حجم شمالغربی) به دست آمد؛ احتمالا از این فضا به صورت کتابخانه و فضای مطالعه استفاده میشود، امکان اینکه این فضا به اتاق خواب هم تبدیل بشود، وجود دارد. دسترسی به این نشیمن معلق هم، از طریق یک پل، از وسط فضای ورودی و منتهی به پلکان است. اکنون یک پل در داخل ویلا و عمود بر مسیر اصلی داریم که میتوانیم از روی آن و از ارتفاع بالاتر، محوطهای را که گلکاری کردیم و درخت سدروسی را که کاشتیم، ببینیم و از دیدنشان لذت ببریم.
برای رسیدن به اتصال مناسب با زمین و نیز ترکیبی مناسب از عرصه ویلا و زمین باقیمانده، یک سکوی بزرگ با اختلاف دو تا سه پله، مابین قسمت شرقی و غربی ایجاد کردیم. این سکو (به ابعاد ۶ در ۲۵ متر)، حجم اتاقها و پلکان، و از همه مهمتر، درخت سدروس و قسمت بزرگی از مسیر اصلی و تمام حاشیه شرقی استخر را در برمیگیرد و در ادامه، تا نیمه زمین ادامه پیدا میکند. اکنون فضای مناسبی جهت نشیمن، آفتابگیری و… در حیاط فراهم شد، اگرچه در حد فاصل استخر تا سالن نیز، محل مناسبی برای نشیمن مهیا شده است.