رشته مهندسی معماری یک رشته میان رشته‌ای است که از علوم و فنون ریاضی تا هنر را دربرمی‌گیرد.معماری، گرایش‌های متنوعی دارد و فارغ التحصیلان آن انتخاب‌های بسیار زیادی برای شغل دارند.
رشته معماری چیست؟
معماری ترکیبی از هنر، علم، ریاضی و کسب و کار است؛ بنابراین نیاز به داشتن یک پیش‌زمینه قوی در موضوعات مختلف دارد. معماری یک رشته میان رشته ای است که تحصیل در آن در مقطع کارشناسی چهارسال به طول می‌انجامد. شما در طول تحصیل خود در رشته معماری دروس ریاضی مثل هندسه، جبر، حساب و دروس علوم مثل فیزیک و شیمی، همچنین آمار، علوم رایانه به ویژه مدل سازی سه بعدی و هنر را خواهید خواند. اگر یک رشته میان رشته‌ای شما را به هیجان می‌آورد، رشته معماری می‌تواند بهترین انتخاب برای شما باشد.
رشته معماری در مقطع کارشناسی، دارای دو زیرشاخه‌ی معماری و معماری داخلی ارائه می‌شود. به طور کلی تعداد واحد‌هایی که دانشجوی رشته معماری باید در طول تحصیل بگذراند ۱۴۰ واحد است. در ادامه تحصیل برای مقطع کارشناسی ارشد، متقاضیان می‌توانند گرایش‌های انرژی و معماری، مهندسی معماری، تکنولوژی معماری، معماری منظر، مدیریت پروژه و ساخت، معماری داخلی و … را برگزینند.
گرایش ها
این رشته در مقطع کارشناسی ارشد دارای سه مجموعه گرایش و هر مجموعه دارای زیر مجموعه‌های مختلفی به شرح زیر است:
مجموعه معماری
- گرایش معماری-معماری: این گرایش بیشتر به طراحی فضاهایی برای انسان و مطالعه روی ارتقای کیفیت معماری‌هایی که در حال انجام است می‌پردازد. در واقع بصورت تخصصی ادامه همان تحصیلات مقطع کارشناسی است اما مباحث در آن بسیار پیچیده‌تر و تخصصی‌تر دنبال می‌شوند.
- معماری منظر: این گرایش به طراحی و ساماندهی فضاهای بیرونی می پردازد و بیشتر با محیط طبیعی سر و کار دارد.
- مطالعات معماری ایران: به مطالعه در خصوص پیشینه و تاریخ معماری و شهرسازی ایران می‌پردازد و بیشتر سعی در بازآفرینی آنچه که فراموش شده و ایجاد ارتباط میان گذشته و آینده دارد.
- معماری داخلی: این گرایش به طراحی فضاهای داخلی و انجام معماری در داخل ساختمان‌های مختلف می‌پردازد.
- معماری اسلامی: گرایشی است که در آن به مطالعه تخصصی روی معماری ایران و جهان در دوره اسلام پرداخته می‌شود.
- بازسازی پس از سانحه: با توجه به احتمال وقوع سوانح و بلایای طبیعی و وارد شدن خسارت به بحث ساخت و ساز و محیط، این گرایش سعی می‌کند به راهکارهایی بپردازد که می‌توان آن‌ها را در مقابله با چنین سوانحی، پیش از وقوع یا در هنگام رخ دادن آن‌ها به کار بست و اثرات مخربشان را بر موارد پیش‌تر ذکر شده کاهش داد.
مجموعه مدیریت پروژه و ساخت
- مدیریت پروژه: همانطور که از اسم آن پیدا است، مرتبط با بحث های مدیریتی پروژه‌های عمدتا کلان از قبیل برنامه‌ریزی، هدایت و کنترل است.
- تکنولوژی معماری: این گرایش بیشتر در زمینه تکنولوژی‌های نوین ساختمانی و ارتباط میان سازه و معماری به بحث می‌پردازد.
- انرژی معماری: این گرایش با توجه به آلودگی‌های زیست محیطی ایجاد شده؛ در خطر بودن محیط زندگی انسان‌ها و همچنین لزوم توجه به بحث صرفه‌جویی در مصرف انرژی و ساخت ساختمان‌هایی با حداقل مصرف انرژی، از جمله عوامل اصلی شکل‌گیری گرایش انرژی معماری هستند و در آن نیز به بحث و مطالعه پیرامون همین موارد پرداخته می‌شود.
مجموعه شهرسازی
- گرایش طراحی شهری: این گرایش به بحث‌های کلان در خصوص طراحی شهرک‌ها و فضاهای شهری می‌پردازد و به صورت کلی مقوله شهرسازی را هدف قرار داده است.
- گرایش برنامه‌ریزی شهری: به سیاست‌گذاری‌های شهری و ارزیابی طرح‌های کلان منطقه‌ای می‌پردازد.
طول دوره کارشناسی مهندسی معماری
تحصیل کارشناسی رشته مهندسی معماری 4 ساله و طی 8 ترم تحصیلی انجام می گیرد. دانشجویان دوره کارشناسی رشته مهندسی معماری موظف به گذراندن 140 واحد درسی هستند.
- تعداد کل واحد ها 140 واحد
- دروس عمومی: 20 واحد
- درس های پایه: 29 واحد
- دروس اصلی: 60 واحد
- دروس اختصاصی: 27 واحد
- مربوط به دروس اختیاری: 4 واحد
دروس رشته مهندسی معماری در کارشناسی
مهم ترین دروس دانشگاهی رشته مهندسی معماری
در این قسمت شما را با دروس مهم رشته معماری آشنا خواهیم کرد.
دروس طراحی معماری
این دروس معمولا در 4 ترم پایانی مقطع کارشناسی ارائه شده و طی آن طراحی و معماری کامل یک موضوع با نظر اساتید و سرفصل ها انجام می شود. طراحی معماری، به تمامی دروسی که تا قبل از آن و همچنین همزمان با آن ارائه شدند، مربوط می شود که گستردگی موضوع آن را به ما می رساند.
دروس ترسیم فنی و نقشه کشی
این دروس به آموزش تخصصی اصول ترسیم نقشه کشی و آشنایی با استانداردهای ترسیم می پردازد.
مبانی نظری معماری
این درس به معرفی و تفسیر سبک ها و توضیح نظریه های مختلف معماری می پردازد.
طراحی فنی ساختمان
این درس طراحی اجزای مختلف یک ساختمان را از لحاظ جنبه های فنی مورد بررسی قرار می دهد.
کنکور کارشناسی مهندسی معماری
همانطور که اشاره شد، رشته مهندسی معماری از مجموعه رشته های گروه ریاضی و فیزیک در کنکور سراسری است. بر اساس اعلام سازمان سنجش، هم اکنون پذیرش رشته مهندسی معماری در دانشگاه های دولتی روزانه، نوبت دوم، پیام نور، آزاد، غیر انتفاعی و پردیس خودگردان انجام می شود.
لازم به ذکر است داوطلبان این رشته می توانند با استفاده از دو روش:
- پذیرش با آزمون و بدون آزمون نسبت به تحصیل در این رشته اقدام نمایند.
- پذیرش بدون کنکور رشته مهندسی معماری، طبق دفترچه راهنما و انتخاب رشته آزمون سراسری در دانشگاه های غیرانتفاعی، پیام نور، پردیس دانشگاهی و آزاد انجام می شود.
تحصیل در رشته مهندسی معماری برای چه کسانی مناسب است؟
- افراد با قدرت تجسم و خلاقیت بالا
- فرد با مهارت های ارتباطی و مذاکره ای قوی
- افراد با دقت زیاد و تمرکز بر جزئیات
- اشخاص با توانایی مدیریت و سازماندهی
- افراد با قدرت تجسم و خلاقیت بالا
- اطلاع از سبک های مختلف نقاشی سنتی
آینده شغلی فارغ التحصیلان رشته معماری
افرادی که در رشته مهندسی معماری فارغ التحصیل می‌شوند، هم می‌توانند در آزمون‌های استخدامی ادارات و موسسات مختلف شرکت کنند و هم می‌توانند در بازار کار آزاد مشغول به کار شوند. از تاسیس دفتر طراحی شخصی تا همکاری با معماران و شرکت‌های مهندسی مختلف بازه گسترده‌ای است که یک مهندس معمار می‌تواند بسته به توانایی‌ها و علاقه‌ای که دارد، در آن‌ها شاغل شود. در ادامه نیز به تعدادی از این زمینه‌ها اشاره شده است:
- تاسیس دفتر طراحی معماری شخصی
- تاسیس شرکت‌های مختلف مهندسی در زمینه ساخت و ساز
- کسب پروانه اشتغال به کار مهندسی از وزارت راه، مسکن و شهرسازی
- همکاری بعنوان طراح معمار در شرکت‌های معماری
- طراحی معماری ساختمان‌های مختلف بصورت پروژه‌های شخصی
- طراحی داخلی ساختمان‌های مختلف از قبیل مسکونی، اداری، تجاری و …
- نظارت بر اجرای پروژه‌های ساختمانی بصورت همکاری با دفاتر مختلف معماری
- نظارت بر اجرای پروژه‌های شخصی
- اجرای ساختمان‌های گوناگون بصورت همکاری با طراحان و سرمایه‌گذاران مختلف
- استخدام به عنوان نقشه‌کش معماری در دفاتر مهندسی مختلف
- مدلساز و طراح سه بعدی پروژه‌های معماری
- متره و برآورد پروژه‌های ساختمانی
- مشاور ساخت و ساز
- طراحی نمای ساختمان‌های مختلف از قبیل مسکونی، اداری، تجاری و …
- تاسیس کلینیک‌های ساختمانی و ارائه خدمات مربوط به مصالح ساختمانی
- تدریس دروس تخصصی معماری به دانشجویان
درآمد و بازار کار رشته مهندسی معماری
بازار کار رشته معماری دامنه بسیار وسیعی را شامل می شود و قطعا فارغ التحصیلانی که دارای مهارت های بالایی باشند، فرصت های شغلی خوبی برای آن ها فراهم خواهد بود. فارغ التحصیلان این رشته می توانند در حوزه های مختلف طراحی، نظارت بر عملیات ها، سرپرستی دفاتر معماری، طراحی میادین شهری و همچنین انجام پروژه های پژوهشی و آموزشی در زمینه طراحی به فعالیت بپردازند.
دانش آموختگان رشته مهندسی معماری عموما در ابتدای کار در دفاتر فنی و مهندسی شروع به کار کرده و بعد از کسب تجربه تصمیم به تاسیس دفتر طراحی مستقل گرفته یا شروع به انجام پروژه های آزاد می کنند.
بر اساس آخرین آمار گرفته شده درآمد مهندسین معمار در شرکت های کوچک 4 تا 7 میلیون تومان است که این میزان متناسب با شهرهای مختلف، متفاوت خواهد بود.
