ویلای R01، مسئله ی طراحی در زمینی در جنوب دریاچه ی طالقان بود. موقعیت قرارگیری زمین در شیب به گونه ای است که از سمت شمال، بدون همسایه ی مزاحم، به دریاچه مشرف بوده و از سمت جنوب 4/5 متر پایین تر از زمین همسایه خود قرار دارد.
معماران: IDA Studio
مساحت: 570 متر مربع
سال: 2016
عکس ها: حسین فراهانی
تولید کنندگان: Choopex ، پیراگ پویا ، QCell ، SGP
معماران اصلی: علی محمد خاکبازان، گلشن نورسته فر، نیلوفر خدابندهلو
تیم طراحی: رامین حاج رضایی، سهند خدابندهلو، مینو سلیمانی، مجتبی علیرضالو، امیرحسین آزادگانی، شیدا بیکی اشکذری، زینب فهیمی، حمیدرضا باقرزاده
شهر: طالقان
کشور: ایران
خواسته ی مطلق کارفرما: دید و منظر
اولین و قطعی ترین خواسته ی کارفرمای پروژه، دید بدون مانع در تمام فضاهای ویلا به دریاچه محسوب می شد. هر کدام از فضاهای ویلا، به تنهایی وظیفه ی قاب کردن بخشی از منظره ی ستودنی دریاچه ی طالقان را به عهده دارند. خواسته دیگر کارفرما، دو فضای مجزا و تفکیک شده بود که هریک به صورت مستقل و در عین حال در تعامل با یکدیگر قابل استفاده باشند. در حقیقت، به فضایی نیاز داشتیم تا جدا از فضای اصلی ویلا، پذیرای مهمان ها باشد. ویلا قرار است خانه ی دوم یک خانواده، به دور از هیاهوی شهر باشد؛ از طرف دیگر، مهمان نوازی شان اجازه نمی دهد درخواست دوست و فامیل را رد کنند.
نسبت درون و بیرون
دید و منظر، بخشی از تاثیرگذارترین اهداف این پروژه است که برداشتن مرز بین درون و بیرون را به آن دیکته می کند. از طرف دیگر محرمیت برای فضاهای داخلی، چالش دیگری در این طرح بود. شیب زمین و نوع همسایگی از سمت جنوب، باعث می شد تا برداشتن مرزها در این جبهه حریم فضای داخلی را از بین ببرد. آفتاب بی دریغ طالقان، که در بیشتر روزهای سال تا حدود زیادی آزاردهنده است تا لذت بخش، دلیل دیگری بود تا جداره ی جنوبی ساختمان را به سمت صلب بودن هدایت کند.
نسبت فرم و عملکرد
محل قرارگیری زمین پروژه در منطقه ای با باران های موسمی و بارش فراوان برف، الهام گیری از معماری بومی و استفاده حداکثری از فضای داخلی، باعث شد تا بام شیبدار در دستور کار طراحی قرار گیرد. مسئله ی بعدی، انتخاب جهت شیب بام بود. عامل تعیین کننده در جهت و میزان شیب بام، تابش خورشید بود. در حقیقت بام شیبدار در این پروژه از حالت سنتی و بومی خود خارج شده، در راستای استفاده حداکثری از انرژی خورشیدی و مستغنی کردن ویلا از سوخت فسیلی، برق و گاز طبیعی شکل گرفته است.
برروی بام ویلای R01 از دو نوع صفحه ی خورشیدی فتوولتائیک و آبگرمکن خورشیدی استفاده شده تا علاوه بر تامین برق و آب گرم مصرفی، آب گرم مورد نیاز برای سیستم گرمایش از کف ویلا را نیز فراهم کند. استفاده از سیستم انرژی پاک و برطرف شدن نگرانی حاصل از اتلاف انرژی فسیلی، امکان استفاده از سیستم گرمایش از کف برای فضاهای نیمه باز، مانند تراس، را نیز فراهم کرد تا علاوه بر کمک به آب شدن برف، امکان استفاده از آن ها در فصل زمستان را به وجود بیاورد. برای جلوگیری از اتلاف انرژی، دیوارهای ساختمان به صورت دو جداره با یک لایه میانی هوا طراحی و ساخته شدند.
معماری داخلی انعطاف پذیر: فضاهایی با چند عملکرد
معماری داخلی ویلا بر اساس یک فضای باز چند منظوره طراحی شده و شامل دو سالن پذیرایی در طبقه ی اول و نیم طبقه ی دوم، دو اتاق خواب در طبقه ی اول، یک فضای کتابخانه، آشپزخانه ی اصلی در طبقه ی اول و یک آشپزخانه کوچک در نیم طبقه ی دوم است. با توجه به نوع کاربری ویلا، نیاز کارفرما و محدودیت های زمین، فضا به گونه ای انعطاف پذیر طراحی شده اند که امکان استفاده ی چند منظوره از آن ها فراهم شود. نشیمن نیم طبقه ی دوم و همچنین سوئیت، به تخت های تاشو و پارتیشن های دیواری مجهز هستند تا هنگام نیاز تبدیل به فضاهای خواب تفکیک شده با محرمیت بصری شوند.
